Bırakmayı Bilmek

Bu başlık çok iddialı oldu 😊 Öte yandan hayatımızdaki pek çok konu için geçerli, bizi mutlu etmeyen işimiz, umut vadetmeyen ilişkilerimiz, zararlı alışkanlıklarımız, bırakamadığımız makam koltuğumuz 🤦‍♂️…vakti gelince dur diyebilmeli insan. Tabii bu yazıda konuya yatırım perspektifinden bakacak size Güzin ablalık yapmayacağım.

Başlamak Kolay, Bitirmek Zordur

Yatırım yolculuğu, genellikle başlamakla ilgili hikâyelerle doludur: ilk hisse senedi, ilk kâr, ilk heyecan... Peki ya çıkış? Bir yatırımın zirvesinde durup "tamam, bu kadar yeter" demek, çoğu zaman en zor kararlardan biridir. Başlangıçta hedeflerimiz net olsa da işin içine duygular girince, zararı realize etme korkusu ya da daha fazlasını elde etme hırsı, karar mekanizmamızı ele geçirir. 15 senedir yatırımla ilgilenen biri olarak, yatırımda başarının eğitim ve bilgiden çok, kararlarımızdaki davranışlarımıza bağlı olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bir önceki yazımda bahsettiğim gibi sabretmek kadar çıkmayı bilmek de yatırımcılığın en önemli ama en az konuşulan konularından biridir.

Bu yazıda, doğru zamanda dur demenin, yani bir çıkış stratejisi oluşturmanın neden bu kadar önemli olduğunu anlatmaya ve bazı ipuçları vermeye çalışacağım.

Duygusallığı Bir Kenara Bırak, Kuralları Konuşalım

Yatırımda en büyük düşmanımız çoğu zaman biziz.

Ünlü fon yöneticisi ve yazar Peter Lynch bu durumu "dikkatsiz bir yatırımcının sürekli olarak üç duygusal aşamadan geçtiğini" söyleyerek açıklar: endişe, mutluluk ve teslim olma.

Açgözlülük (mutluluk) ve korku (Endişe), yanlış kararlar almamıza neden olur.

Yatırım yaptığınız bir varlığın yükselirken "daha da yükselecek" diye düşünüp satmaktan çekinmek veya küçük bir düşüşte panikleyip elindekileri zararına çıkarmak sıkça yapılan hatalardır. Yatırımda duygusal kararlar parayı yönetmenize değil ona köle olmanıza neden olur.

Bu döngüden kurtulmanın tek yolu, duygularımızdan bağımsız hareket etmeyi öğrenmektir.

Peki, bu nasıl olacak?

• Önceden Belirlenmiş Kurallar: Yatırıma başlarken bir çıkış stratejisi belirleyin. Ne kadar kârda satacağınız (take profit) ve ne kadar zararda duracağınız (stop-loss) önceden net olsun. Açıkçası sabit bir yüzde belirlemeyi örneğin %10 zarar edersem satacağım demeyi hiç sevmem, çünkü siz o sabit yüzdeyi belirledikten sonra işler çoktan değişmiş olabilir. Benim, bugüne kadar işe yaramış basit bir kuralım var. Alış yaparken bu fiyattan satar mıydım diye soruyorum, eğer cevap evetse almıyorum, satış yaparken de tam tersi. Bu yöntemin en zor kısmı kendinize karşı %100 dürüst olmanız gerekmesi 😊 

• Trend Odaklı Yaklaşım: Sadece fiyata odaklanmak yerine, yatırım yaptığınız varlığı rasyonel bir şekilde değerlendirin. Trendi anlayın, fiyata değil trende odaklanın. Trendi oluşturan nedir? Temel nedenleriniz ortadan kalkıyorsa, çıkış yapmak için doğru zaman olabilir.

  
  

• Piyasa Oynaklığını "Ücret" Olarak Görün: Piyasaların iniş çıkışlarını bir "ceza" olarak değil, bileşik getiriden yararlanmak için ödenmesi gereken bir "ücret" olarak görün. Bu ücreti ödemeye hazır olmak, panik satışlarından kaçınmamızı sağlar

Yola Bilerek Devam Etmek

Yatırımda dur demeyi bilmek, aslında ne zaman durmayacağınızı da bilmektir. Yatırım, her zaman tahmin edebileceğinizden daha karmaşık ve duygusaldır. Önemli olan, varlıkların hareketlerini önceden bilmeye çalışmak yerine, kendi yatırım felsefenizi ve hedeflerinizi belirleyip bu doğrultuda hareket etmektir. Yatırımda kalmaya devam edip etmeyeceğinizi belirlemek için sürekli güncel kalmanız ve araştırmayı elden bırakmamanız gerekir.

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.

Beğenin, paylaşın ve hep yatırımda kalın 🖖